کد مطلب:31679 شنبه 1 فروردين 1394 آمار بازدید:26

گنجینه پرسمان » اعتقادات

با توجه به قدرت نامحدود خداوند و اين كه بر هر كاري قادر است، چرا ثبت كارهاي نيك و بد مردم را به فرشتگان سپرده است و خودش انجام نميدهد؟

بي ترديد خداوند بر هر چيز احاطة علمي دارد: ...وَ أَنَّ اللَّهَ قَدْ أَحَاطَ بِكُلِّ شَيْءٍ عِلْمَا ;(طلاق،12.)...و به راستي دانش خدا هر چيزي را در بر گرفته است. و بر آن چه مردم انجام ميدهند احاطه دارد. ...وَاللَّهُ بِمَا يَعْمَلُونَ مُحِيطٌ (انفال، 47.) با اين حال، فرشتگاني را براي نوشتن كارهاي نيك و بد بندگان گماشته است. ...وَ رُسُلُنَا لَدَيْهِمْ يَكْتُبُونَ ;(زخرف، 80.) و فرشتگان ما پيش آنان ]حاضرند و [ و ثبت ميكنند.; وَ إِنَّ عَلَيْكُمْ لَحَـَفِظِينَ ; # كِرَامًا كَـَتِبِينَ ;(انفطار، 10 و 11.) و قطعاً بر شما نگهباناني گماشته شدهاند، ]فرشتگان[ بزرگواري كه نويسندگان ]اعمال شما[ هستند....

گماشتن فرشتگان براي ثبت كارهاي بندگان چند جهت دارد:

1. يكي از سنتهاي الهي اين است كه خداوند كارها را بر اساس اسباب آنها انجام ميدهد; يعني ارادة الهي بر اين تعلق گرفته كه كارهاي جهان از مجاري خاص خودش پديد آيد. امام صادقميفرمايد: خداوند اشيا را تنها به وسيلة اسباب خودش اجرا مينمايد.(كافي، ثقة الاسلام كليني، ج 1، ص 183، دار الكتب الاسلاميه.) فرشتگان مأموران خداوند هستند كه هر يك از آنان به كار ويژهاي گمارده شدهاند و يك دسته از آنان گماشتگان ثبت اعمال مردمند. اين، نه با قدرت خداوند تنافي دارد و نه با علم او. ولي اراده خداوند بر انجام كارهاي جهان از طريق واسطهها تعلق گرفته است و همة واسطه در طول خداوند قرار دارند.

2. ثبت اعمال و بيان گسترده و شرح نامة اعمال در آيههاي قرآن و روايات، آثار تربيتي فراواني دارد و در تهذيب نفوس، تكامل انسانها و تقويت اخلاق و تقوا بسيار اثربخش است و هشدار به انسانها است كه مراقب گفتار و رفتار خويش باشند، زيرا همه چيز در برنامة اعمال ثبت ميشود و در قيامت بي كم و كاست ارائه خواهد شد.

ايمان به مسألة نامه عمل كه فرشتگاني شب و روز با انسان هستند و اعمال او را ثبت ميكنند و ايمان به اين حقيقت كه در صحنة محشر نامة اعمال در برابر ديدة همگان گشوده ميشود و تمام گناهان مستور در آن نمايان ميگردد، عامل بازدارندة عجيبي از گناهان است.

مردي از امام صادق پرسيد: علت وجود فرشتگان مأمور ثبت اعمال نيك و بد چيست؟ با اين كه ميدانيم خداوند به همه چيز عالم است و هر چيزي را كه مخفيتر از آن وجود ندارد ميداند؟

امام در پاسخ فرمود: خداوند اين فرشتگان را گواه بر بندگان قرار داده، تا بندگان به خاطر ملازمت آنان بيشتر مواظب اطاعت خداوند باشند و از معصيت او بيشتر خودداري كنند. و چه بسيار بندگاني كه تصميم بر گناه ميگيرند سپس به ياد اين دو فرشته ميافتند و خودداري ميكنند و ميگويند: پروردگار ما را ميبيند و فرشتگان حافظ اعمال نيز گواهي ميدهند.(الاحتجاج، احمد طبرسي، ج 2، ص 348، نشر مرتضي، مشهد / پيام قرآن، آيت الله مكارم شيرازي و ديگران، ج 6، ص 107 ـ 109، دار الكتب الاسلاميه.)